RAMیکی از انواع حافظه ها و البته پر کاربردترین آنهاست. RAM مخفف اصطلاح Random Access Memory یا حافظه با دستیابی تصادفی بوده و حافظهای قابل خواندن و نوشتن میباشد. توجه داشته باشید که وقتی ما از حافظهءاصلی کامپیوتر حرفمیزنیم، منظور همان RAM است. این حافظه به صورت غیرمستقیم در اختیار کاربر یا User قرار می گیرد .
اصولاً اطلاعات و دادههای مربوط به هر برنامهای که میخواهد اجرا شود، روی RAM قرار میگیرد. دلیل انجام این عمل ایجاد تعادل بین سرعت CPU و دیسک سخت میباشد. از آنجایی که سرعت CPUها بسیار زیاد است و سرعت دیسکهای سخت نسبت به آنها پایین میباشد، RAM میتواند با قرارگیری بین این دو یک تعادل سرعت ایجاد نماید. بنابراین مقدار RAM در مواقعی که کاربر نیاز به اجرای چندین برنامه به طور همزمان را دارد و یا از برنامههای پر حجم استفاده میکند تأثیر به سزایی در سرعت کامپیوتر خواهد داشت.
حافظه RAM به دو دسته تقسیم میشود که عبارتند از حافظة RAM پویا و حافظة RAM ایستا.
در حافظه RAM پویا یا Dynamic RAM اطلاعات پس از مدت کوتاهی از بین میروند و لذا در هر ثانیه در حدود 250 الی 500 بار باید اطلاعات موجود در آن تازه یا Refresh گردند. به همین دلیل بسیار کند عمل میکنند.
حافظة های ایستا یا Static RAM که از فلیپ فلاپها تشکیل شدهاند با مصرف برق کم به مدت طولانی اطلاعات را نگهداری میکنند و اطلاعات این حافظهها نیاز به تازه شدن ندارد ، لذا سرعت آنها بیشتر از Ram های پویا است . لازم به ذکر است که پساز قطع جریان برق اطلاعات این RAMها پاک میشود. در کامپیوترهایی که امروزه در بازار یافت می شوند RAMها از نوع Static RAM هستند. همچنین گفتنی است RAMهای قدیمیتر که اندازة کوچکتری داشتند با نام SIMM و RAMهای کنونی که بزرگتر هستند را با نام DIMM میشناسند.
در حال حاضر دو نوع RAM در بازارهای کامپیوتر یافت میشود. یک نوع SDR و دیگری DDR.
RAMهای SDR دارای خطوط انتقال یا BUS ضعیفتری هستند و در نتیجه سرعت کمتری دارند، مقدار ظرفیت این RAMها تا چند سال گذشته 16، 32و 64 مگابایت بود و در حال حاضر بیشتر ظرفیتهای موجود ، در رِنجِ 128، 256 و 512 مگابایت هستند. گفتنی است BUS این نوع RAM در محدودة 66، 100و 133مگاهرتز است.
RAMهای DDR دارای BUS، 266، 300، 333 و 400 مگاهرتز بوده و به همین دلیل سرعت بیشتری نسبت به RAMهای SDR دارند، مقدار ظرفیت این نوع RAMها به دلیل حضور نسبتا تازه در بازار، 256 و 512 مگابایت و یک گیگابایت است.
تفاوت ظاهری این دو نوع RAM در برشهایی است که روی پایههای آنها مشاهده میشود، SDRAMها دارای 2 برش روی پایههایشان هستند در حالیکه RAMهای DDR تنها یک برش بر روی پایه دارند.
هنگامیکه میخواهید یک RAM بخرید، قبل از انتخاب RAM ، باید Main Board انتخاب شدهباشد . سپس براساس نوع پشتیبانی RAM توسط Main Board ، نوع RAM را که DDR یا SDR می باشد مشخص می نماییم . در مرحله بعد بایستی با توجه به مقدار Bus پشتیبانی شده از طرف مادربرد ، RAM را انتخاب نمود. بهترین حالت، انتخاب مقداری برابر برای RAM است. انتخاب مقدار بیشتر برای RAM ، تفاوتی در میزان کارایی سیستم ندارد و انتخاب مقدار کمتر علاوه بر پایین آوردن کارایی کامپیوتر، گاهی ممکن است مشکلاتی را نیز از قبیل اشکال در عملکرد صحیح سیستم، به وجود میآورد.